ระบบบำนาญเป็นส่วนสำคัญของการรักษาความมั่นคงทางการเงินในวัยเกษียณ ระบบบำนาญแบบ pay-as-you-go (PAYG) เป็นหนึ่งในรูปแบบที่ได้รับความนิยมในหลายประเทศ บทความนี้จะอธิบายถึงโครงสร้างและการทำงานของระบบ PAYG ประโยชน์และข้อเสียของระบบนี้ รวมถึงบทวิเคราะห์เกี่ยวกับความยั่งยืนและความท้าทายที่ระบบนี้เผชิญ
โครงสร้างและการทำงานของระบบ PAYG
ระบบบำนาญแบบ PAYG มีการทำงานที่แตกต่างจากระบบบำนาญที่มีการสะสมเงินทุน (funded pension system) ในระบบ PAYG ผู้ทำงานในปัจจุบันจะจ่ายภาษีหรือเงินสมทบเข้าระบบบำนาญ และเงินเหล่านี้จะถูกนำมาใช้จ่ายเป็นบำนาญให้กับผู้ที่เกษียณในปัจจุบัน
ตัวอย่างเช่น ในประเทศเยอรมนี ระบบบำนาญแบบ PAYG มีการเก็บเงินสมทบจากผู้ทำงานและนายจ้างในอัตราที่กำหนด และใช้เงินเหล่านี้เพื่อจ่ายบำนาญให้กับผู้เกษียณที่มีสิทธิ์รับบำนาญ (European Commission, 2021). ระบบนี้ถูกออกแบบมาให้มีความยืดหยุ่นสูงเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงของจำนวนประชากรผู้ทำงานและผู้เกษียณ
ประโยชน์ของระบบ PAYG
- ความยืดหยุ่นสูง: ระบบ PAYG สามารถปรับตัวตามการเปลี่ยนแปลงของจำนวนประชากรได้ง่าย เมื่อมีจำนวนผู้ทำงานมากขึ้น ระบบสามารถเก็บภาษีหรือเงินสมทบเพิ่มขึ้นได้ ในทางตรงกันข้าม เมื่อมีจำนวนผู้เกษียณมากขึ้น ระบบสามารถปรับลดอัตราการจ่ายบำนาญได้ตามความเหมาะสม (OECD, 2019).
- ลดความเสี่ยงทางการเงิน: เนื่องจากระบบ PAYG ไม่ได้เก็บสะสมเงินทุนในรูปแบบของกองทุนบำนาญ จึงลดความเสี่ยงจากการลงทุนผิดพลาดหรือการขาดทุนจากการลงทุน นอกจากนี้ ระบบยังสามารถปรับเปลี่ยนนโยบายการจ่ายบำนาญได้ตามสภาพเศรษฐกิจและสถานการณ์การเงินของประเทศ (World Bank, 2018).
- ความเป็นธรรมทางสังคม: ระบบ PAYG สามารถช่วยลดช่องว่างระหว่างผู้มีรายได้สูงและต่ำ เนื่องจากการจ่ายภาษีหรือเงินสมทบขึ้นอยู่กับรายได้ของผู้ทำงาน ทำให้ผู้มีรายได้สูงต้องจ่ายมากกว่า และผู้มีรายได้ต่ำจ่ายน้อยกว่า ซึ่งช่วยสร้างความเป็นธรรมทางสังคม (International Labour Organization, 2017).
ข้อเสียของระบบ PAYG
- ความไม่ยั่งยืนในระยะยาว: หากจำนวนผู้เกษียณเพิ่มขึ้นในขณะที่จำนวนผู้ทำงานลดลง ระบบ PAYG อาจเผชิญกับความไม่ยั่งยืนทางการเงิน การเก็บภาษีหรือเงินสมทบจากผู้ทำงานอาจไม่เพียงพอในการจ่ายบำนาญให้กับผู้เกษียณ ทำให้ต้องมีการปรับเพิ่มอัตราการจ่ายภาษีหรือเงินสมทบ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวม (OECD, 2019).
- ภาระภาษีสูงขึ้น: เพื่อรองรับการจ่ายบำนาญ ระบบอาจต้องเพิ่มอัตราภาษีหรือการจ่ายเงินสมทบของผู้ทำงานในปัจจุบัน ซึ่งอาจทำให้เกิดภาระทางการเงินแก่ผู้ทำงานและลดแรงจูงใจในการทำงาน (World Bank, 2018).
- ความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงประชากร: ระบบ PAYG พึ่งพาการจ่ายเงินจากผู้ทำงานในปัจจุบันอย่างมาก หากมีการเปลี่ยนแปลงทางประชากรอย่างรวดเร็ว เช่น การเกิดน้อยลงหรือการย้ายถิ่นฐานของประชากรวัยทำงาน ระบบอาจเผชิญกับความเสี่ยงในการหาผู้สมทบที่เพียงพอ (International Labour Organization, 2017).
บทวิเคราะห์เกี่ยวกับความยั่งยืนของระบบ PAYG
ระบบ PAYG มีความยืดหยุ่นสูงและสามารถปรับตัวตามการเปลี่ยนแปลงของจำนวนประชากรได้ อย่างไรก็ตาม ความยั่งยืนของระบบนี้ขึ้นอยู่กับการบริหารจัดการที่ดีและการปรับปรุงนโยบายให้เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน ในบางประเทศที่มีการเปลี่ยนแปลงทางประชากรอย่างรวดเร็ว เช่น ญี่ปุ่นและอิตาลี ระบบ PAYG อาจเผชิญกับความท้าทายมากขึ้น เนื่องจากจำนวนผู้เกษียณที่เพิ่มขึ้นและจำนวนผู้ทำงานที่ลดลง (European Commission, 2021).
การปรับปรุงระบบ PAYG อาจรวมถึงการเพิ่มอัตราการจ่ายภาษีหรือเงินสมทบ การเพิ่มอายุเกษียณ หรือการลดอัตราการจ่ายบำนาญ เพื่อให้ระบบมีความยั่งยืนมากขึ้น นอกจากนี้ การส่งเสริมการออมส่วนบุคคลและการสนับสนุนการลงทุนในสินทรัพย์ที่มีอัตราผลตอบแทนสูงขึ้นอาจช่วยเสริมสร้างความมั่นคงทางการเงินในระยะยาว (OECD, 2019).
สรุป
ระบบบำนาญแบบ pay-as-you-go (PAYG) เป็นระบบที่มีความยืดหยุ่นสูงและสามารถปรับตัวตามการเปลี่ยนแปลงของจำนวนประชากรได้ง่าย อย่างไรก็ตาม ระบบนี้ยังคงเผชิญกับความท้าทายในการรักษาความยั่งยืนทางการเงินในระยะยาว การปรับปรุงและพัฒนานโยบายเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงทางประชากรและการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาความมั่นคงของระบบบำนาญ PAYG
แหล่งที่มา:
European Commission. (2021). “The 2021 Ageing Report: Economic and Budgetary Projections for the EU Member States (2019-2070).” Retrieved from European Commission
OECD. (2019). “Pensions at a Glance 2019: OECD and G20 Indicators.” Retrieved from OECD
World Bank. (2018). “The Future of Work: How Can Developing Countries Manage the Impact of Automation?” Retrieved from World Bank
International Labour Organization. (2017). “World Social Protection Report 2017-19: Universal social protection to achieve the Sustainable Development Goals.” Retrieved from ILO
